Hémans werk wordt een aantal malen door recensenten vergeleken met stripverhalen. Op heel bijzonder wijze komt dat naar voren bij de minstens zeven, maar waarschijnlijk meer, ‘kruiswegen’ die hij maakte in zijn loopbaan. Ze beelden het verhaal van Jezus’ lijden uit. Zie voor het onderwerp in het algemeen: De Kruisweg.
Héman voert ze altijd uit in reliëf. En voor zover bekend zijn ze steeds in ongeglazuurde gebakken chamotte. Ze zijn over het algemeen gestileerd met meestal per statie maar één persoon, Jezus, afgebeeld. Hij grijpt hier niet zoals in bijna al zijn andere werk, de gelegenheid aan om uitgebreid en gedetailleerd per statie een verhaal te vertellen. Waarschijnlijk omdat de kruisweg als geheel al een uitgebreid en ingrijpend verhaal vormt. Mogelijk spelen ook financiële overwegingen een rol: veertien reliëfs in de uitvoering zoals Héman ze gewoonlijk maakte, waren waarschijnlijk te kostbaar voor menig pastoor. Op het eerste gezicht zijn de zeven nog bekende kruiswegen identiek, maar bij nadere beschouwing zien we verschillen in de details. Hémans kruiswegstaties bevinden zich verspreid over Nederland.
Enkele malen legt Héman bij de twaalfde statie ( ‘Jezus sterft aan het kruis’) duidelijk de relatie tussen wijn en bloed. Het bloed van Jezus wordt in een wijnkelk opgevangen. Zowel bij Marcus, Matheus als Lucas is er die identificatie van wijn en bloed. Het bloed van Jezus wordt opgevangen in de kelk van de eucharistie, ingesteld na het laatste avondmaal. In de katholieke en oosters-orthodoxe leer wordt de wijn in de kelk als de priester de woorden van Christus uitspreekt daadwerkelijk veranderd in zijn bloed. We zien het in Bergschenhoek, Utrecht en Bleiswijk.
In de Willibrorduskerk in Bergschenhoek, vormen veertien staties te samen met de andere werken van Héman waartoe pastoor Van der Heijden opdracht gaf, een geheel.
De veertien staties die voor de St. Josephkerk in het Amsterdamse Bos en Lommer gemaakt werden, hebben na de sluiting van de kerk in 1990 een zwerftocht gemaakt. Via Voorburg belandden ze in de Church of our Saviour-kerk in Den Haag, waar ze sinds 2015 de gelovigen uit meer dan 90 verschillende nationaliteiten bijzonder aanspreken. In H. Stephanuskerk in Hasselt bevindt zich een kruisweg uit 1963, die oorspronkelijk gemaakt is voor de H.Driëeenheid in Oldenzaal. Bij een renovatie in 1970 van de Martinuskerk in Noorden verdween veel, maar de Hémanwerken, -naast een Maria en Jozef is er een kruisweg- werden in 2014 nog aangetroffen. Ook de 14 staties van de kruisweg in de OLV Visitatiekerk in Bleiswijk waren in 2014 nog aanwezig.
In de Eendrachtskapel te Rotterdam wijkt Héman van het gebruikelijke aantal van 14 staties af. Als laatste statie beeldt hij, na de graflegging, het paasgebeuren uit: de Verrijzenis. Ook andere kunstenaars deden dat soms. In de kathedrale Catharinakerk van Utrecht worden (ook hier) vijftien staties geplaatst. De kerk geeft er een brochure over uit. In 1981 wordt het geheel echter weer verwijderd. Daarna, pas in 2003 komen er de oorspronkelijke, geschilderde werken uit het atelier van Mengelberg terug. Hémans kruisweg bevindt zich waarschijnlijk in Driebergen.
N.B. In hoofdstuk 2 van Gérard Héman, de verhalenverteller wordt nog een vergelijking gemaakt tussen de typische Héman-kruisweg en een van tijdgenoot Charles Vos.
Verantwoording
Voor Hémans Verhaal van het Lijden is gebruik gemaakt van Gérard Héman, de verhalenverteller, en daarbij van informatie M-R van der Krogt (2013 en 2014), E. Verheggen (2015) en pastor S. de Boer (2016).
http://www.claraenfranciscusfederatie.nl/noorden-over-ons.
http://www.rk-oostland.nl/onze-lieve-vrouwe-visitatie/kerk-en-interieur-olvv/interieur-olvv/630-kruiswegstaties, 2014